Komunikat Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Warszawie z dnia 3 lutego 2012 roku w sprawie stężeń PM10 i PM2.5 w woj. mazowieckim
Zgodnie z obowiązkiem określonym w art. 93 ustawy Prawo ochrony środowiska podaje się do publicznej wiadomości informację o ryzyku wystąpienia przekroczeń dopuszczalnych alboalarmowych pyłu PM10 oraz wysokich stężeń pyłu PM2.5 w województwie mazowieckim.
Od kilku dni nad Polską dominuje rozległy wyż znad Rosji, który sprowadza do Polski mroźne polarno-kontynentalne masy powietrza. W związku z tym na obszarze całego kraju występują zwiększone emisje substancji, pochodzące ze spalania paliw na cele grzewcze. W wyżu znad Rosji dominują ruchy osiadające powietrza oraz zjawisko inwersji co powoduje, że dochodzi do kumulacji zanieczyszczeń przy powierzchni ziemi, szczególnie w obszarach silnie zabudowanych.
Od kilku godzin na stacjach monitorujących jakość powietrza w województwie mazowieckim zanotowano wzrost wielkości stężeń substancji, największy w przypadku pyłów PM10 i PM2.5. W związku z tym nie zaleca się mieszkańcom województwa mazowieckiego długiego przebywania na powietrzu. Dotyczy to zwłaszcza kobiet w ciąży, dzieci i osób starszych oraz chorych na astmę, choroby alergiczne skóry, oczu i choroby układu krążenia.
Aktualne dane na temat jakości powietrza w województwie mazowieckim są dostępne na stronie: http://sojp.wios.warszawa.pl
Pył PM10 i PM2.5 składa się z mieszaniny cząstek stałych i ciekłych zawieszonych w powietrzu, będących mieszaniną substancji organicznych i nieorganicznych. Pył zawieszony może zawierać substancje toksyczne takie jak wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, metale ciężkie oraz dioksyny i furany. Pył PM10 zawiera cząstki o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów, a pył PM2.5 o średnicy mniejszej niż 2,5 mikrometra, które mogą docierać do górnych dróg oddechowych i płuc. Poziom dopuszczalny stężenia średniodobowego dla pyłu PM10 wynosi 50 µg/m3 i może być przekraczany nie więcej niż 35 razy w ciągu roku. Poziom dopuszczalny stężenia średniorocznego wynosi 40 µg/m3. Poziom alarmowy stężenia średniodobowego pyłu PM10 wynosi 200 µg/m3. Poziom dopuszczalny stężenia średniorocznego dla pyłu PM2.5 wynosi 25 µg/m3.
Pyły o średnicy od 0 do 10 mikrometrów absorbowane są w górnych drogach oddechowych i większych oskrzelach. Na pyłach tych osadzone są również różne związki chemiczne i metale o potencjalnej szkodliwości dla zdrowia człowieka. Inhalowane do płuc pyły mogą powodować różne reakcje ze strony ustroju jak np. kaszel, trudności z oddychaniem i zadyszkę, szczególnie w czasie wysiłku fizycznego. Przyczyniają się do zwiększenia zagrożenia infekcjami układu oddechowego oraz występowania zaostrzeń objawów chorób alergicznych jak astmy, kataru siennego i zapalenia alergicznego spojówek. Nasilenie objawów zależy w dużym stopniu od stężenia pyłu w powietrzu, czasu ekspozycji, dodatkowego narażenia na czynniki pochodzenia środowiskowego oraz zwiększonej podatności osobniczej.
Największa emisja pyłów powodowana jest spalaniem węgla w starych i często źle wyregulowanych kotłach oraz piecach domowych. Duże znaczenie ma również spalanie odpadów w tych kotłach, które choć jest nielegalne i powoduje poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi, jest praktykowane przez niektórych mieszkańców. Znacząca emisję pyłu powodowana jest również przez komunikację - zarówno w wyniku spalania paliw w silnikach, jak również jako emisja wtórna.