Obowiązek usuwania pokryć dachowych zawierających azbest
Treść pytania
Czy eternit falisty wyprodukowany z zawartością azbestu należy wymienić na inne pokrycie dachowe, czy jeszcze może leżeć? Od kiedy będzie obowiązek wymiany dachu? W jaki sposób można utylizować eternit zawierający azbest, czy można go po prostu zakopać na ogródku?
Odpowiedź
Zgodnie z długofalowym programem wycofywania azbestu z gospodarki, jak i obowiązującym stanem prawnym, wykorzystywanie azbestu lub wyrobów zawierających azbest dopuszcza się w użytkowanych instalacjach (rozumie się przez to również budynki) lub urządzeniach nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2032 r. Ustawą z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest został od 1998 r. wprowadzony w życie formalny zakaz stosowania azbestu i wyrobów zawierających azbest.
Odpowiedzią na pytanie, jak długo dach eternitowy może jeszcze leżeć, może być stwierdzenie, że w zależności od oceny stanu technicznego pokrycia dachu, może zaistnieć pilna konieczność usunięcia lub zabezpieczenia pokrycia dachowego albo wymóg ponownej oceny stanu technicznego dachu w określonej przyszłości ( do 1 roku, do 5 lat).
Obowiązek oceny stanu i określenia możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest wynika z aktów wykonawczych do wspomnianej ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest. Aktualnym aktem prawnym jest rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest, którego § 4. mówi: „Właściciel, użytkownik wieczysty lub zarządca nieruchomości, a także obiektu … zawierającego azbest, przeprowadza kontrole stanu tych wyrobów w terminach wynikających z oceny stanu tych wyrobów”. Rozporządzenie to zostało zmienione rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 5 sierpnia 2010 r., które zawiera obowiązujące kryteria oceny i terminy kolejnych ocen. Kryterium określenia stopnia pilności stanowi sumaryczna liczba punktów, wynikająca z przeprowadzonej oceny wyrobu zawierającego azbest, według wzoru podanego w załączniku do rozporządzenia. Pilny obowiązek wymiany dachu nastąpi w przypadku uzyskania w ocenie stanu wyrobu zawierającego azbest powyżej 120 punktów.
Zgodnie z §7.1 cytowanego już rozporządzenia z 2 kwietnia 2004 r., wyroby zawierające azbest zakwalifikowane zgodnie z oceną do wymiany na skutek nadmiernego zużycia lub uszkodzenia, powinny być usunięte przez właściciela, użytkownika wieczystego lub zarządcę nieruchomości, urządzenia budowlanego, instalacji przemysłowej lub innego miejsca zawierającego azbest. Wykonaną ocenę przedkłada się powiatowemu inspektorowi nadzoru budowlanego (PINB).Wymiana dachu z płyty falistej (eternitu) może oczywiście zostać dokonana także w wyniku decyzji właściciela budynku, bez wystąpienia konieczności spowodowanej oceną.
Sposób postępowania z wyrobem zawierającym azbest, tj. zabezpieczania i usuwania wyrobu jest także uregulowany rozporządzeniem z 2 kwietnia 2004 r., ze zmianami wprowadzonymi rozporządzeniem z dnia 5 sierpnia 2010 r. Wykonanie czynności związanych z wymianą pokrycia dachowego zawierającego azbest jest przeprowadzane pod nadzorem właściwego organu nadzoru budowlanego (PINB), właściwego Państwowego Inspektora Sanitarnego i właściwego Okręgowego Inspektora Pracy. Zgłoszenia do wymienionych organów w terminie co najmniej 7 dni przed przystąpieniem do prac, dokonuje wykonawca prac polegających na zabezpieczeniu lub usunięciu wyrobów zawierających azbest. Roboty budowlano-remontowe prowadzone z udziałem wyrobów zawierających azbest są pracami niebezpiecznymi i wymagają spełnienia odpowiednich wymogów wynikających z przepisów BHP. Podejmujący te prace powinni przejść specjalistyczne badania medyczne, odbyć przeszkolenie w zakresie minimalizacji zagrożeń oraz posiadać odpowiednie zezwolenia, starosty lub marszałka województwawłaściwego dla terenu robót, na wytwarzanie odpadów zawierających azbest. W żadnym przypadku nie jest dopuszczalne samodzielne usuwanie wyrobu zawierającego azbest przez właściciela budynku ani zaproponowany w pytaniu sposób postępowania z usuniętym odpadem.
Przedsiębiorca posiadający wymagane uprawnienia, dokonuje w ramach jednej usługi zdjęcia i usunięcia płyt eternitowych. Wytworzony odpad niebezpieczny przedsiębiorca jest zobowiązany przekazać do unieszkodliwienia na składowisko przeznaczone do składowania odpadów zawierających azbest lub poddać go innym, dopuszczonym ustawowo, procesom unieszkodliwienia.
Mieszkańcy mogą się ubiegać o dofinansowanie unieszkodliwienia odpadów azbestowych. Dofinansowanie udzielane jest przez gminę, miasto lub wojewódzki fundusz ochrony środowiska i gospodarki wodnej – w miarę posiadanych środków pieniężnych.
Na stronie internetowej Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie (www.wfosigw.pl ), w zakładce OBSŁUGA BENEFICJENTÓW pod hasłem „Zasady przeznaczania środków WFOŚiGW na dofinansowanie działań z zakresu unieszkodliwiania azbestu na terenie województwa mazowieckiego” jest dostępny regulamin dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest.