Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie KOMUNIKAT MAZOWIECKIEGO WOJEWÓDZKIEGO INSPEKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA z dnia 05.09.2019 r. w sprawie awarii rurociągów technologicznych MPWiK i zrzutu ścieków nieoczyszczonych wylotem awaryjnym na wysokości ul. Farysa w Warszawie - Komunikaty -

WIOŚ w Warszawie w dniu 5 września 2019 r. kontynuował rozpoczęte w dniu 28 sierpnia 2019 r. czynności kontrolne w MPWiK w m.st. Warszawie S.A. Podczas kontroli, na podstawie informacji przekazanych przez Spółkę, ustalono, że od godziny 7.50 w dniu 28 sierpnia 2019 r. (od chwili rozpoczęcia awaryjnego zrzutu) do godziny 8.00 w dniu 5 września 2019 r. przedmiotowym wylotem odprowadzono do rzeki Wisły 1 870 775 m³ nieoczyszczonych ścieków komunalnych stanowiących mieszaninę ścieków bytowych ze ściekami przemysłowymi i wodami opadowymi.

W dniu 5 września 2019 r. WIOŚ w Warszawie, w ramach trwających czynności kontrolnych w MPWiK w m.st. Warszawie S.A., dokonał następujących ustaleń:

• od dnia 3 września 2019 r. od ok. godz. 15.00 zmieniono sposób odprowadzania nieoczyszczonych ścieków poprzez skierowanie ich na trzy kraty w celu usuwania zanieczyszczeń stałych, w budynku krat przed wprowadzeniem ich do wód rzeki Wisły kolektorem na wysokości ul. Farysa 1;
• trwa ozonowanie, od dnia 1 września 2019 r. godz. 11.00 pracuje 5 urządzeń do ozonowania ścieków;
• na godzinę 8.00 w dniu 5 września 2019 r. wylot nie został zabezpieczony przed wypływem substancji ropopochodnych. Podczas dokonywania oględzin (przy pogodzie bezdeszczowej) w badaniu organoleptycznym (wzrokowym) w bezpośredniej okolicy wylotu nie stwierdzono zanieczyszczeń substancjami ropopochodnymi.

Przedstawiciel MWIOŚ wziął udział w posiedzeniu zespołu zarządzania kryzysowego m.st. Warszawy zwołanego w dniu 5 września 2019 r.

Rejon zdarzenia monitoruje patrol motorowodny Policji Rzecznej, z którym WIOŚ w Warszawie pozostaje w bieżącym kontakcie. Ponadto WIOŚ w Warszawie pozostaje w bieżącym kontakcie z Państwową Strażą Rybacką oraz PGW Wody Polskie.

Do WIOŚ w Warszawie wpłynęły informacje od PGW Wody Polskie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie, wskazujące miejsca zastoisk oraz miejsca pojawienia się piany na rzece Wiśle:

WIOŚ w Warszawie pismem z dnia 5 września 2019 r., w nawiązaniu do decyzji Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia 30 sierpnia 2019 r., przekazał do MPWiK w Warszawie S.A. informacje o zastoiskach ścieków oraz miejscach, gdzie pojawiła się  piana na rzece Wiśle, na odcinku od mostu Północnego do Płocka, otrzymane od PGW Wody Polskie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie, do podjęcia, w ramach realizacji obowiązku nałożonego ww. decyzją, działań prowadzących do maksymalnego ograniczenia wpływu wprowadzanych w wyniku awarii do rzeki Wisły nieoczyszczonych ścieków komunalnych z lewobrzeżnej Warszawy. Kopią ww. pisma zwrócono się do PGW Wody Polskie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie o bieżące przekazywanie informacji o zidentyfikowanych zastoiskach do MPWiK w m. st. Warszawie S.A. wraz z własnymi rekomendacjami - jako zarządcy wody rzeki Wisły, dotyczącymi konieczności i sposobu ich usuwania.

WIOŚ w Warszawie pismem z dnia 5 września 2019 r. przekazał:

1. listę podmiotów wprowadzających ścieki przemysłowe zawierające substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego, określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 28 czerwca 2019 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzanie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (Dz. U. 2019 r. poz. 1220) z obszaru zlewni oczyszczalni ścieków „Czajka” w Warszawie, sporządzoną przez WIOŚ w Warszawie na podstawie posiadanych materiałów tj. ustalenia kontroli, pozwolenia wodnoprawne wydane przez PGW Wody Polskie, Marszałka Województwa Mazowieckiego oraz Prezydenta m.st. Warszawy (lista zawiera 46 podmiotów wg stanu na dzień 5 września 2019 r.);
2. wykaz firm (przedsiębiorstw) w zlewni Zakładu Czajka, których ścieki podlegają kontroli MPWiK w m.st. Warszawie S.A. - przekazany przez MPWiK w m.st. Warszawie S.A. w dniu 30 sierpnia 2019 r. (lista zawiera 118 podmiotów)

do Zarządu MPWiK w m.st. Warszawie S.A., Zarządu Zlewni w Warszawie Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, Marszałka Województwa Mazowieckiego, Prezydenta m.st. Warszawy oraz Stołecznego Zarządu Infrastruktury, z wnioskiem o ich weryfikację oraz uzupełnienie w terminie do dnia 6 września 2019 r. do godziny 12.00.

W dniu 5 września 2019 r. Centralne Laboratorium Badawcze GIOŚ Oddział w Warszawie (CLB), w ramach trwającej kontroli prowadzonej przez WIOŚ w Warszawie, pobrało próbkę ścieków z kolektora na wysokości ul. Farysa w Warszawie. CLB pobrało także próbki wody z rzeki Wisły w wyznaczonych punktach monitoringu badawczego.

W dniu 4 września 2019 r. pracownicy WIOŚ w Warszawie Delegatury w Płocku od godziny 10.00 do 13.00 we współpracy z PGW Wody Polskie Zarządem Zlewni we Włocławku dokonali oględzin rzeki Wisły z łodzi udostępnionej przez WOPR Włocławek. Zostały pobrane również próbki wody z rzeki Wisły z okolic przed ujściem Skrwy Prawej do Wisły oraz na wysokości Duninowa.

W badaniu organoleptycznym (wzrokowym) woda w rzece Wiśle klarowna, o delikatnym żółtym odcieniu. Bez wyczuwalnego zapachu.

Na wysokości wylotu ścieków oczyszczonych z oczyszczalni ścieków w Maszewie oraz Orlenu niewielka ilość białej piany.

Na wysokości Winiar zaobserwowano na powierzchni wody zawiesinę.

W dniu 5 września 2019 r. od godziny 8.30 kontynuowane były oględziny rzeki, od Wyszogrodu do Nowego Duninowa,  ze szczególnym uwzględnieniem miejsc podatnych na tworzenie się zastoin (tj. Wyszogród, Kępa Polska, Kępa Polska – Czerwonka).

W badaniu organoleptycznym (wzrokowym) woda w rzece Wiśle w nw. punktach:

- Wyszogród (po prawej stronie przy brzegu) – zastoisko – widoczny brązowy „kożuch” oraz piana, nie stwierdzono uciążliwości zapachowych;

- Kępa Polska (po prawej stronie  przy brzegu) - widoczne ślady piany oraz wyczuwalny zapach ścieków;

- Kępa Polska – Czerwonka  (po prawej stronie przy brzegu) - widoczne ślady piany oraz wyczuwalny zapach ścieków.

Dotychczas wykonane badania wody rzeki Wisły w punktach wyznaczonych na terenie m.st. Warszawy wskazują na negatywny wpływ zrzutu ścieków na jakość wód w oznaczeniach  tj. ChZT_Cr, azot ogólny, azot amonowy, zawiesina ogólna, fosfor ogólny, detergenty niejonowe, substancje ekstrahujące się eterem naftowym, przewodność, tlen rozpuszczony, ogólny węgiel organiczny (TOC).

Z dotychczas przeprowadzonych badań wynika, że następuje:

• pogorszenie jakości wody w zakresie zawartości azotu amonowego w wodzie w odległości 500 m poniżej miejsca zrzutu nieoczyszczonych ścieków do wody rzeki Wisły z kolektora na wysokości ul. Farysa, tj.:

- 28 sierpnia 2019 r. z <1,00 mg/l powyżej zrzutu do 29,5 mg/l poniżej zrzutu,

- 29 sierpnia 2019 r. z <1,00 mg/l powyżej zrzutu do 10,1 mg/l poniżej zrzutu,

- 30 sierpnia 2019 r. z <0,078 mg/l powyżej zrzutu do 5,99 mg/l poniżej zrzutu,

- 31 sierpnia 2019 r. z <1,00 mg/l powyżej zrzutu do 11,4 mg/l poniżej zrzutu,

- 1 września 2019 r. z <1,00 mg/l powyżej zrzutu do 4,97 mg/l poniżej zrzutu,

- 2 września 2019 r. z <0,078 mg/l powyżej zrzutu do 13,0 mg/l poniżej zrzutu,

- 3 września 2019 r. z <0,078 mg/l powyżej zrzutu do 3,63 mg/l poniżej zrzutu,

- 4 września 2019 r. z <0,078 mg/l powyżej zrzutu do 3,98 mg/l poniżej zrzutu;

• pogorszenie jakości wody w zakresie zawartości azotu ogólnego w wodzie w odległości 500 m poniżej miejsca zrzutu nieoczyszczonych ścieków do wody rzeki Wisły z kolektora na wysokości ul. Farysa, tj.:

- 1 września 2019 r. z 0,90 mg/l powyżej zrzutu do 8,07 mg/l poniżej zrzutu,

- 2 września 2019 r. z 1,31 mg/l powyżej zrzutu do 20,1 mg/l poniżej zrzutu,

- 3 września 2019 r. z 1,42 mg/l powyżej zrzutu do 6,44 mg/l poniżej zrzutu,

- 4 września 2019 r. z 1,57 mg/l powyżej zrzutu do 6,96 mg/l poniżej zrzutu;

• pogorszenie jakości wody w zakresie zawartości fosforu ogólnego w wodzie w odległości 500 m poniżej miejsca zrzutu nieoczyszczonych ścieków do wody rzeki Wisły z kolektora na wysokości ul. Farysa, tj.:

- 1 września 2019 r. z 0,115 mg/l powyżej zrzutu do 0,68 mg/l poniżej zrzutu,

- 2 września 2019 r. z 0,074 mg/l powyżej zrzutu do 1,440 mg/l poniżej zrzutu,

- 3 września 2019 r. z 0,058 mg/l powyżej zrzutu do 0,446 mg/l poniżej zrzutu,

- 4 września 2019 r. z 0,151 mg/l powyżej zrzutu do 0,528 mg/l poniżej zrzutu;

• pogorszenie jakości wody w zakresie zawartości ChZT_Cr w wodzie w odległości 500 m poniżej miejsca zrzutu nieoczyszczonych ścieków do wody rzeki Wisły z kolektora na wysokości ul. Farysa, tj.:

- 1 września 2019 r. z 25,6 mg/l powyżej zrzutu do 60,1 mg/l poniżej zrzutu,

- 2 września 2019 r. z 29,3 mg/l powyżej zrzutu do 200,0 mg/l poniżej zrzutu,

- 3 września 2019 r. z 15,1 mg/l powyżej zrzutu do 42,9 mg/l poniżej zrzutu,

- 4 września 2019 r. z 32,7 mg/l powyżej zrzutu do 56,9 mg/l poniżej zrzutu;

• pogorszenie jakości wody w zakresie zawartości ogólnego węgla organicznego (TOC) w wodzie w odległości 500 m poniżej miejsca zrzutu nieoczyszczonych ścieków do wody rzeki Wisły z kolektora na wysokości ul. Farysa, tj.:

- 1 września 2019 r. z 7,62 mg/l powyżej zrzutu do 17,4 mg/l poniżej zrzutu,

- 2 września 2019 r. z 8,76 mg/l powyżej zrzutu do 47,5 mg/l poniżej zrzutu,

- 3 września 2019 r. z 8,67 mg/l powyżej zrzutu do 17,5 mg/l poniżej zrzutu,

- 4 września 2019 r. z 11,4 mg/l powyżej zrzutu do 16,6 mg/l poniżej zrzutu.

Na podstawie wyników badań terenowych próbek wody pobranych w dniu 5 września 2019 r. stwierdzono:

• pogorszenie jakości wody rzeki Wisły w odległości 500 m poniżej miejsca zrzutu nieoczyszczonych ścieków do wody rzeki Wisły w porównaniu do punktu powyżej zrzutu (tło) w zakresie wskaźnika: tlen rozpuszczony tj.

- 8,7 mg/l powyżej zrzutu (tło),

- 5,1 mg/l poniżej zrzutu;

• pogorszenie jakości wody rzeki Wisły w odległości 500 m poniżej miejsca zrzutu nieoczyszczonych ścieków do wody rzeki Wisły w porównaniu do punktu powyżej zrzutu (tło) w zakresie wskaźnika: przewodność tj.:

- 1102 µS/cm powyżej zrzutu (tło),

- 1308 µS/cm poniżej zrzutu;

• spadek zawartości tlenu rozpuszczonego w odległości 500 m poniżej miejsca zrzutu nieoczyszczonych ścieków do wody rzeki Wisły w odniesieniu do badań przeprowadzonych w dniach poprzednich, tj.  - w dniu 1 września 4,6 mg/l,

- w dniu 2 września 5,7 mg/l,

- w dniu 3 września 5,9 mg/l,

- w dniu 4 września 7,2 mg/l,

- w dniu 4 września 7,2 mg/l.

Kolejne oznaczenia prezentowane w poniższych tabelach są uzupełniane w miarę pozyskiwania wyników badań z CLB.

Kolorem niebieskim wyróżniono oznaczenia otrzymane w dniu 5 września 2019 r.

1. Ścieki nieoczyszczone - kolektor na wysokości ul. Farysa 1 w Warszawa - próbka jednorazowa z wylotu do rzeki Wisły z okresu od 28 sierpnia 2019 r. do 1 września 2019 r.

* aktualnie obowiązujące rozporządzenie Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 12 lipca 2019 r. w sprawie  substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego oraz warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu do wód lub do ziemi ścieków, a także przy odprowadzaniu wód opadowych lub roztopowych do wód lub do urządzeń wodnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1311)

Ciąg dalszy tabeli nr I - Ścieki nieoczyszczone - kolektor na wysokości ul. Farysa 1 w Warszawa - próbka jednorazowa z wylotu do rzeki Wisły od dnia 2 września 2019 r. do 5 września 2019 r.

* aktualnie obowiązujące rozporządzenie Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 12 lipca 2019 r. w sprawie  substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego oraz warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu do wód lub do ziemi ścieków, a także przy odprowadzaniu wód opadowych lub roztopowych do wód lub do urządzeń wodnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1311)

   II. Monitoring badawczy rzeki Wisły

1. Woda z rzeki Wisły – ok. 50 m powyżej zrzutu ścieków (tło) – pobór brzegowy z okresu od 28 sierpnia 2019 r. do 1 września 2019 r.

* ze względu na brak aktualnie obowiązującego rozporządzenia posiłkowo odniesiono się do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz śródlądowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1187) – jako wartość graniczną podano wartość dla II klasy (stan ekologiczny dobry) jakości wód

Ciąg dalszy tabeli nr 1 - Woda z rzeki Wisły – ok. 50 m powyżej zrzutu ścieków (tło) – pobór brzegowy od dnia 2 września 2019 r. do 5 września 2019 r.

         2.Woda z rzeki Wisły – poniżej zrzutu ścieków (pobór brzegowy) z okresu od 28 sierpnia 2019 r. do 1 września 2019 r.

* ze względu na brak aktualnie obowiązującego rozporządzenia posiłkowo odniesiono się do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz śródlądowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1187) – jako wartość graniczną podano wartość dla II klasy (stan ekologiczny dobry) jakości wód

Ciąg dalszy tabeli nr 2 - Woda z rzeki Wisły – poniżej zrzutu ścieków (pobór brzegowy) od dnia 2 września 2019 r. do 5 września 2019 r.

* ze względu na brak aktualnie obowiązującego rozporządzenia posiłkowo odniesiono się do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz śródlądowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1187) – jako wartość graniczną podano wartość dla II klasy (stan ekologiczny dobry) jakości wód

        3. Woda z rzeki Wisły – m. Kazuń (pobór z mostu) z okresu od 28 sierpnia 2019 r. do 1 września 2019 r.

* ze względu na brak aktualnie obowiązującego rozporządzenia posiłkowo odniesiono się do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz śródlądowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1187) – jako wartość graniczną podano wartość dla II klasy (stan ekologiczny dobry) jakości wód

Ciąg dalszy tabeli nr 3 - Woda z rzeki Wisły – m. Kazuń (pobór z mostu) od dnia 2 września 2019 r. do 5 września 2019 r.

* ze względu na brak aktualnie obowiązującego rozporządzenia posiłkowo odniesiono się do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz śródlądowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1187) – jako wartość graniczną podano wartość dla II klasy (stan ekologiczny dobry) jakości wód

      4. Woda z rzeki Wisły – m. Wyszogród (pobór z mostu) z okresu od 28 sierpnia 2019 r. do 1 września 2019 r.

* ze względu na brak aktualnie obowiązującego rozporządzenia posiłkowo odniesiono się do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz śródlądowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1187) – jako wartość graniczną podano wartość dla II klasy (stan ekologiczny dobry) jakości wód

Ciąg dalszy tabeli nr 4 - Woda z rzeki Wisły – m. Wyszogród (pobór z mostu) od dnia 2 września 2019 r. do 5 września 2019 r.

* ze względu na brak aktualnie obowiązującego rozporządzenia posiłkowo odniesiono się do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz śródlądowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1187) – jako wartość graniczną podano wartość dla II klasy (stan ekologiczny dobry) jakości wód

     5. Woda z rzeki Wisły – m. Płock  na wysokości ul. Grabówka - powyżej ujęcia wody z okresu od 28 sierpnia 2019 r. do 1 września 2019 r.

* ze względu na brak aktualnie obowiązującego rozporządzenia posiłkowo odniesiono się do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz śródlądowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1187) – jako wartość graniczną podano wartość dla II klasy (stan ekologiczny dobry) jakości wód

Ciąg dalszy tabeli nr 5 - Woda z rzeki Wisły – m. Płockna wysokości ul. Grabówka - powyżej ujęcia wody od dnia 2 września 2019 r. do 5 września 2019 r.

* ze względu na brak aktualnie obowiązującego rozporządzenia posiłkowo odniesiono się do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz śródlądowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1187) – jako wartość graniczną podano wartość dla II klasy (stan ekologiczny dobry) jakości wód

Kolorem niebieskim wyróżniono oznaczenia otrzymane w dniu 5 września 2019 r.

Kolejne oznaczenia będą uzupełniane w miarę pozyskiwania wyników badań z CLB.

W dniu 5 września 2019 r., zgodnie z ustaleniami z Zespołu Zarządzania Kryzysowego m.st. Warszawy, odbył się wspólny pobór próbek wody z rzeki Wisły przez CLB oraz MPWiK w m.st. Warszawie S.A. w wyznaczonych przez Inspekcję Ochrony Środowiska punktach monitoringu badawczego na terenie m.st. Warszawy.